به گزارش روابط عمومی دانشگاه، عضو هیات علمی پژوهشکده فوتونیک دانشگاه و گروه همکارش موفق به توسعه فناوری تولید پلاسمای سرد به منظور ضدعفونی کردن مواد غذایی و محصولات کشاورزی شدند.

دکتر علیرضا گنجویی، عضو هیات علمی پژوهشکده فوتونیک در گفتگو با روابط عمومی دانشگاه عنوان کرد: در حوزه مواد غذایی و فرآوری محصولات کشاورزی، پارامترهایی مانند راحتی در استفاده، کیفیت بالای غذا و ایجاد حس خوب در مصرف‌کننده، ماندگاری طولانی، تازگی، عدم استفاده از مواد افزودنی، استفاده از فرآیندهای سازگار با محیط‌زیست و تولید با هزینه کم، تعیین‌کننده بوده و تصریح کرد:. امروزه در بسیاری از کشورهای صنعتی، از پلاسمای سرد اتمسفری به‌عنوان یک روش ضدعفونی در حوزه بسته‌بندی، تجهیزات و حتی فرآوری مواد غذایی و خود محیط فرآوری استفاده می‌شود.

وی با بیان اینکه در حوزه آلودگی‌زدایی سطوح مواد غذایی، توانمندی پلاسمای سرد اتمسفری برای اصلاح کیفیت میکروبیولوژیکی طیف گسترده‌ای از مواد غذایی جامد، ازجمله توت‌فرنگی، گوجه‌فرنگی، گوشت مرغ، برش‌های پنیر، هویج، هندوانه یا کاهو، و غذاهای مایع مانند شیر، سیب و عصاره پرتقال و آندواسپرم مایع نارگیل و غیره ثابت‌شده است. اظهار داشت: پلاسمای اتمسفری غیرحرارتی دارای مزایای بسیار مهمی در حوزه صنایع غذایی است که آن را تبدیل به یک فناوری مطمئن و کاربردی برای افزایش ماندگاری مواد غذایی و محصولات کشاورزی نموده است.

عضو هیات‌علمی پژوهشکده فوتونیک در معرفی این تکنولوژی گفت: مدت‌زمان اثر پلاسما و دوره فرآیند پردازش کوتاه بوده (بین چند ثانیه تا حداکثر دو دقیقه) و می‌تواند تا 5 مرتبه میکروارگانیسم‌های مختلف ازجمله پاتوژن‌هایی مانند گونه‌های مختلف باکتریایی مانند استافیلوکوک، سالمونلا، ویبریو کلرا (عامل وبا) کامپیلوباکتر، شیگلا (عامل دیسانتری باسیلی یا اسهال خونی)، لیستریا مونوسیتوژنز (عامل مننژیت نوزادی، بزرگسالان و افراد دارای ضعف سیستم ایمنی)، اشرشیاکلی بخصوص اشرشیاکلی انتروهموراژیک (EHEC) عامل سندرم HUS تهدیدکننده حیات، تک یاخته‌های بیماری‌زا مانند آنتامبوا هیستولیتیکا، ژیاردیا لامبیلا، قارچ‌های تولیدکننده سم آفلاتوکسین (عامل سرطان در انسان) و بسیاری دیگر از میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا  و حتی تولیدکننده اسپور مانند کلستریدیوم بوتولینوم (عامل بوتولیسم) را از بین ببرد و علاوه بر این، استفاده از پلاسمای اتمسفری  غیرحرارتی در دمای اتاق امکان‌پذیر بوده و دارای قابلیت استفاده در موادی است که به گرما حساس می‌باشند.

به گفته دکتر گنجویی، از این فناوری می‌توان برای فرآیندهای پیش‌بسته‌بندی مواد غذایی استفاده‌کرد که از آلودگی مجدد مواد غذایی جلوگیری خواهد کرد. و همچنین خاصیت غیر سمی آن به همراه مصرف کم آب در فرآیند شستشو و مواد شیمیایی باعث کاهش قابل‌توجهی در تولید پساب گردیده که هم ازنظر اقتصادی و هم ازنظر زیست‌محیطی بسیار مفید است.

مصرف انرژی کم در این تونل پلاسمایی، انعطاف‌پذیری و تطبیق‌پذیری نسبتاً بالای آن‌ها، عدم نیاز به‌اضافه کردن مواد شیمیایی، جمع‌وجور بودن و دارابودن قابلیت نصب در هر کارگاه فرآوری و بسته‌بندی مواد غذایی، کم بودن قیمت آن‌ها در مقایسه با سایر دستگاه‌های میکروب‌زدایی مدرن، بالابودن نرخ باکتری‌زدایی در مقایسه با سایر روش‌های موجود و غیره، مزایای این تونل  است که دراین گفتگو توسط دکتر گنجویی مطرح شد و خاطرنشان کرد: که  بدون شک توسعه صنعتی آن در کشور با استقبال جدی روبرو خواهد شد.

علاوه براین درباره طراحی تونل باید گفت که به‌گونه‌ای انجام‌شده که می‌توان از آن در بخش عمده‌ای از آلودگی‌زدایی‌های مربوط به محصولات کشاورزی اعم از محصولات باغی و صیفی‌جات استفاده نمود.

در این گزارش در تشریح تجهیزات این تونل عنوان شد:  موتور و گیربکس آن با برق سه فاز 25 آمپر کار می‌کنند و سرعت تسمه‌نقاله به‌وسیله یک اینورتر تنظیم می‌شود و سیستم تسمه‌نقاله‌ای، موتور و گیربکس این تونل با شرایط خاص و فنی ویژه طراحی و ساخته‌شده‌اند. و همچنین طول کل تونل 5/4 متر بوده و طول مفید پلاسمادهی آن 3 متر می‌باشد. پهنای این تونل 100 سانتی‌متر می‌باشد و پهنای مفید پلاسمادهی آن 80 سانتی‌متر می‌باشد. ارتفاع تونل حدود 150 سانتی‌متر می‌باشد.

گفتنی است سیستم تولید پلاسمای آن که در شرایط بسیار پایداری عمل می‌کند براساس پلاسمای سرد DBD عمل می‌کند. این پلاسمای سرد DBD براساس یک ساختار هندسی توری شکل ساخته‌شده است و به طرز فوق‌العاده پایدار عمل می‌کند به‌طوری‌که برای مدت‌زمان بسیار طولانی و بدون هیچ مشکلی کار می‌کند.

لازم به ذکر است در اجرای این طرح فناورانه، دکتر مجید تراز، دکتر داود کلانتر نیستانکی و مهندس محمد نخعی و تعدادی از دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری همکاری بسیار مفید و موثری داشته اند.